1 november 2023
It’s new territory, and I’m learning to live in it.
To do that, I need to overcome thousands of years of programming
that adversity is a constant requirement of existence.
We need to savor our success,
first for seconds at a time,
then for minutes that grow into months.
~ Gay Hendricks ~
Ik probeer al een week (neen, niet een hele week aan één stuk gelukkig, maar toch) een interessant beginnetje te bedenken voor dit artikel, maar het lukt me niet.
Dus gaan we er maar gewoon droogweg tegenaan met een aantal vragen:
Wat zijn jouw talenten? Waar ben jij goed in?
Wat kan je goed én doe je graag? Weet je dat van jezelf?
Heb je een realistische kijk op je competenties? Of ben je een chronische onder- of overschatter?
Het verschil dat jij alleen kan maken, waarvoor jij hier op aarde bent, is een combi van een aantal factoren:
- Het heeft te maken met een tekort dat je ziet, iets dat je geweldig irriteert, een bijdrage die je wil leveren aan de wereld
- Die bijdrage heeft te maken met jouw kernwonde, het thema waarin je door al jouw persoonlijke ervaringen een expert in geworden bent
- En je bent perfect uitgerust om deze bijdrage te leveren op een unieke manier
Enter: talenten.
Er zijn superveel verschillende modellen en tools die je kunnen helpen om te talenten te ontdekken, en het model waar ik de laatste weken veel over nadenk, is dat van Gay Hendricks.
Volgens Gay Hendricks zijn er 4 zones van functioneren:
1. Zone of incompetence: in deze categorie zit alles dat de meeste mensen beter of veel beter kunnen dan jij.
2. Zone of competence: de dingen waar je gemiddeld in bent. Sommige mensen doen deze dingen beter dan jou, veel mensen doen ze even goed.
3. Zone of excellence: alles waar je echt goed in bent, er zijn niet veel mensen die er even goed in zijn als jij.
4. Zone of genius: datgene waar jij uitzonderlijk goed in bent en dat je ook doet op een heel eigen manier, er is niemand die dit kan zoals jij.
Ik geef enkele voorbeelden van mezelf, dan kan ik daar in de rest van mijn bedenkingen naar verwijzen.
Zone of incompetence: hier zit bij mij bijvoorbeeld alles in wat met motoriek te maken heeft, bv. de auto parkeren, leesbaar schrijven op een flipchart of bord (zie foto ), mijn evenwicht bewaren (letterlijk, bedoel ik), turnen, lopen, zwemmen, fietsen, noem maar op.
Zone of competence: koken, technische marketing shizzle zoals webinar programma, website aanpassen, mailingprogramma e.d.
Zone of excellence: presentaties geven, complexe dingen gestructureerd uitleggen, teksten schrijven, coachen.
Zone of genius: hier geef ik even een paar uitgebreide voorbeelden.
Voorbeeld 1:
Ik ben echt KEIgoed in het nakijken van teksten van mijn klanten: websiteteksten, nieuwsbrieven, social media posts, you name it, I review it.
Neen, ik ben niet het allerbeste in de Nederlandse taal, ik zal zéker niet alle spel- en grammaticafouten uit een tekst halen.
Maar ik voel waar een lezer een extra zin nodig heeft. Ik voel waar een paar voorbeelden ontbreken. Ik voel waar de volgorde van de tekst moet veranderd worden zodat de lezer de gedachtengang van de schrijver kan volgen. Ik voel waar de schrijver of schrijfster last had van gremlins en niet echt durfde schrijven wat hij/zij bedoelde.
(dit alles vaak tot mijn eigen verbazing)
Voorbeeld 2:
Als mijn klanten een model of stappenplan maken om helder te maken hoe zij werken met hun eigen klanten, dan weet ik of dat model klopt of niet, of er nog iets ontbreekt, of de stappen in de juiste volgorde staan, ook al is dit totaal niet mijn vakgebied.
Voorbeeld 3:
Als ik een presentatie doe voor een nieuwe groep, dan slaag ik er in om alle kleine details die ik opvang vooraf of tijdens de koffiepauze in mijn presentatie te verwerken.
Ik neem me dat niet bewust voor, ik denk niet als ik vooraf met iemand praat “oh, dit ga ik zeker zeggen op dat punt in mijn lezing”, maar alles wat er gebeurd en gezegd is, wordt actief in mijn brein op het moment dat ik dat perfect in mijn presentatie kan verwerken.
Voorbeeld 4:
Teksten schrijven heb ik in mijn zone of excellence gezet, maar super persoonlijke teksten waarin ik mijn persoonlijke groeiproces beschrijf of waarin ik concepten uitleg aan de hand van mijn persoonlijk proces, dat zit in mijn zone of genius.
Je zou dus denken: simpel model, 4 zones. Alleen zijn er zelfs bij zo’n op het eerste zicht eenvoudige indeling heel wat valkuilen en misverstanden.
Bedenking 1: het is nog niet zo simpel om van jezelf in te schatten welke competentie in welke zone zit.
Toen ik mijn eigen voorbeelden aan het bedenken was, geraakte ik al direct in de war.
Ik kon bijvoorbeeld al heel moeilijk inschatten welke competenties in mijn zone of competence (dus gemiddeld niveau) zitten. Dat zou dus kunnen betekenen dat ik mezelf altijd eerder echt goed of echt slecht inschat in plaats van gemiddeld, of het zou ook kunnen dat ik niet zo’n gemiddeld mens ben maar eerder iemand van de extremen (kan ook met mijn autisme te maken hebben).
Ik heb dus o.a. koken in deze categorie gezet, maar ik twijfel dan al direct of dat niet in mijn zone of incompetence moet.
Ook bij het noteren van de voorbeelden uit mijn zone van excellence en genius was ik heel de tijd in de war. Of misschien was ik niet in de war, maar werden mijn gremlins wakker en begonnen die te fluisteren dat ik niet te arrogant mocht zijn.
Want ja, wat is dat: “beter zijn in iets dan de meeste mensen”? En waarin ben ik nu echt “beter dan ieder ander”? Er is toch altijd wel nog minstens één iemand te bedenken die beter is??
Bedenking 2: Al doende leert men.
Het is niét omdat iets in je zone of genius zit, dat je het niet hebt moeten leren.
Ik ben niet al coachend geboren. Ik ben niet al schrijvend geboren. Ik ben niet als expert in persoonlijke groei geboren.
Maar al die dingen trokken me wel enorm, van het moment dat ik ze ontdekte.
Ik was en ben gemotiveerd om ze te doen en om er steeds beter in te worden.
Maar het is ook pas door die dingen te doén, dat ik ontdekte dat ik er goed in ben.
Bedenking 3: De mist van faalangst en perfectionisme vertroebelt je zicht.
Als een perfectionisme- of faalangstpatroon actief is, dan hebben we géén heldere blik op onszelf en onze competenties.
Omdat dat patroon bij mij al veel minder sterk is dan het ooit geweest is, kan ik dus wel voorbeelden geven uit de 4 categorieën, maar ik merk dat ik vooral bij de zone of excellence twijfel.
Bedenking 4: De blik van anderen helpt.
Als ik kijk naar de voorbeelden van mijn zone of genius, dan zijn dat dus dingen waarvan ik niet van in het begin zag hoe goed ik er in was.
Ik gaf bijvoorbeeld feedback op een tekst, en ik twijfelde zelf of ik het wel goed had (was er wel iets mis met die paar zinnen? Lag dat niet aan mij?) en het is door de feedback van mijn klanten dat het me duidelijk werd: aha, mijn feedback klopt én is super waardevol. Daardoor begon ik nog bewuster dit soort feedback te geven, hield ik me niet meer in en kon ik mijn talent nog beter inzetten.
En nu weet en voel ik wel dat ik er goed in ben.
Bedenking 5: in de zone of genius zijn je talenten veel preciezer.
Ik weet niet of dit voor iedereen geldt, maar ik merk dat wat in mijn zone of genius zit een bijzondere vorm is van mijn zone of excellence.
In mijn zone of excellence zet ik presentaties geven, en in mijn zone of genius zet ik dan: presentaties geven die grappig zijn en waarin ik voortdurend inspeel op het publiek.
In mijn zone of excellence: schrijven. Zone of genius: schrijven over persoonlijke processen.
Zone of excellence: feedback geven op teksten volgens marketingprincipes. Zone of genius: me inleven in hoe de lezer de tekst leest en daardoor voelen wat er klopt/niet klopt/ontbreekt.
In je zone of genius zitten vraagt dus dat je durft anders zijn, creatief durft te zijn, iets op je heel eigen manier doet.
Bedenking 6: Je kan iets nog aan het leren zijn, er dus nog niet beter in zijn dan eender wie en toch voelen dat het in je zone of genius zit.
Ik denk dat dat voor mij het geval is met het traumacoachen. Daar zit ik nu volgens mijn eigen inschatting in de zone of excellence maar ik weet gewoon dat dat naar mijn zone of genius gaat evolueren.
Bedenking 7: Juist in je zone of genius kan je meer onzeker worden.
Iets gaat dan zo makkelijk dat je (allé, ik toch) aan jezelf kan gaan twijfelen.
Ik moet dan denken aan een scène uit de film Good Will Hunting.
Matt Damon speelt Will Hunting, een conciërge in een universiteit. Een wiskundeprof schrijft voor zijn studenten moeilijke problemen op het bord, en Will lost dat probleem zonder problemen (pun intended) op.
Wat bij mij vaak gebeurt in zo’n omstandigheden, is dat ik, als ik iets heel makkelijk vind, juist aan mezelf ga twijfelen.
“Jamaar, als dat voor mij zo simpel is en voor anderen zo moeilijk, dan zal ik wel verkeerd zijn.”
Dit kan dus maken dat het veel comfortabeler en verleidelijker is om in je zone of excellence te blijven zitten.
Bedenking 8: Het mag ook gemakkelijk gaan.
Dat is dus iets, heb ik de afgelopen maanden ontdekt, dat ik nog mag leren.
Dat het ook gewoon makkelijk mag gaan. Dat het niet steeds een geworstel hoeft te zijn met veel stress en onzekerheid en hard werken.
Dat het ook gewoon soepeltjes en eenvoudig mag zijn.
Dat al je jaren ervaring op een bepaald moment maken dat je in je zone of genius floreert en hard werken niet meer nodig is.
Bedenking 9: Je zone of genius vraagt om een passende omgeving.
Het gaat er niet alleen om dat je weet welke talenten in jouw zone of genius zitten, het gaat er ook om dat je in een omgeving zit die daarbij past. Een omgeving die jouw zone of genius waardeert en uitnodigt.
Bedenking 10: Er leven ook gremlins in je zone of excellence, maar omdat je voelt dat je aan het doen bent wat je écht kan en waar je uniek in bent, kan je je gremlins makkelijker temmen.
Ik denk dan bijvoorbeeld terug aan mijn vorig artikel, ik voelde dat ik dat artikel moest schrijven én dat niemand dat op mijn manier kon doen.
Daardoor voelde ik de enorme noodzaak ervan en kropen mijn gremlins snel (uit eigen initiatief) onder mijn bureau.
Dus, eindconclusie/vragen:
Durf jij al te kiezen voor je zone of genius? Kan (durf) je al zien wat jij beter kan dan wie dan ook? Welke gremlins zitten nog in de weg?
Of heb je nog extra bedenkingen? Ik lees ze graag!
Ann
P.S. Wil jij helder krijgen wat jouw zone of genius is en welke job of eigen bedrijf daarbij kan passen?
Plan een gratis verkennend gesprek in en we kijken samen of ik de juiste persoon ben om je hierbij te helpen!
Meld je aan voor een gesprek via dit formulier en ik mail je de link naar mijn agenda!
Als je in Vlaanderen of Brussel woont en voldoet aan de voorwaarden (klik hier voor alle info op de VDAB website), kan dit door mijn samenwerking met Triangel loopbaancentrum ook met loopbaancheques!
(dit kan dus als werknemer en als ondernemer)
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
x